Bạn có lý do để lo lắng về những thói quen xấu khi lái xe ô tô, vì điều này có thể gây hại cho chiếc xe của bạn và làm tăng chi phí sửa chữa. Theo kết kinh nghiệm của các chuyên gia, đây là một số thói quen xấu phổ biến nhất có thể làm hỏng động cơ và gầm xe ô tô mà bạn nên tránh.
Những sai lầm có thể gây hư hỏng động cơ
Động cơ xe ô tô là một bộ phận quan trọng và phức tạp, yêu cầu người sử dụng phải có những kiến thức và kỹ năng cơ bản để bảo vệ và bảo dưỡng. Tuy nhiên, nhiều người lái xe có thể mắc phải những sai lầm không nhận thức được, có thể gây hư hỏng động cơ và ảnh hưởng đến tuổi thọ của xe.
Xe số sàn hay bị cháy côn
Đây là một sai lầm thường gặp khi sử dụng xe số tay, đặc biệt là các dòng xe đời mới có động cơ mạnh. Nhiều người lái có thói quen nhả côn chậm và nhồi ga khi khởi hành hoặc chuyển số, gây ra ma sát lớn giữa má côn và đĩa côn, làm cho má côn bị cháy hoặc mòn nhanh. Để tránh sai lầm này, người lái nên nhả côn nhanh và chỉ tiếp ga khi côn đã được nhả hết.
Nước vào dầu động cơ
Đây là một sai lầm rất hiếm nhưng cũng rất nguy hiểm. Nếu nhầm lẫn giữa nắp dầu động cơ và nắp bình nước phụ, người lái có thể đổ nước vào dầu động cơ, gây ra hỏng hóc nghiêm trọng cho động cơ. Nước sẽ làm giảm độ bôi trơn của dầu, gây ra ma sát và nhiệt cao cho các bộ phận trong động cơ.
Ngoài ra, nước cũng có thể gây ra hiện tượng kẹt xylanh hoặc oxy hóa kim loại³. Để tránh sai lầm này, người lái nên kiểm tra kỹ các nhãn dán trên nắp dầu và bình nước, hoặc tham khảo sổ hướng dẫn sử dụng xe.
Cháy phanh, hỏng cảm biến ABS vì phanh tay
Đây là một sai lầm khá phổ biến, đặc biệt là với các lái mới. Nhiều người quên hạ phanh tay hoặc hạ chưa hết khiến phanh tay vẫn ăn nhẹ vào đĩa phanh hoặc tăng-bua. Khi xe chạy, ma sát giữa phanh tay và phanh chính sẽ sinh ra nhiệt lớn, làm cho má phanh bị cháy hoặc biến dạng.
Ngoài ra, phanh tay cũng có thể gây hỏng cho cảm biến ABS hoặc EBD, làm cho hệ thống phanh không hoạt động hiệu quả¹. Để tránh sai lầm này, người lái nên kiểm tra kỹ xem có đèn báo phanh tay hay không trước khi khởi hành, hoặc thử kéo và hạ lại phanh tay để đảm bảo đã hạ hết.
Cạn nhiên liệu mới đi đổ xăng
Việc thường xuyên để xe cạn nhiên liệu (vạch chỉ mức đỏ, đèn báo) mới đổ sẽ khiến hệ thống bơm nhiên liệu không được làm mát tốt, nhanh hư hỏng hơn. Điều này cũng dễ dẫn đến tình trạng xe chết máy giữa đường, giảm hiệu suất động cơ và dần hỏng các chi tiết bên trong, giảm tuổi thọ xe. Do đó, hãy tập thói quen đổ xăng/dầu trước khi cạn bình, thường thì khi bình xăng còn khoảng 1/3 là lúc nên đổ thêm.
Không để động cơ sẵn sàng trước khi chạy
Nhiều người thường vội vàng khởi động xe rồi vào số đi luôn, thế nhưng, đây là thói quen xấu. Động cơ sau một thời gian “nghỉ ngơi” cần phải có thời gian để dầu nhớt tới đều các bộ phận. Nếu vừa khởi động đã vào số đi ngay sẽ khiến động cơ nhanh bị hao mòn do phải làm việc với vòng tua cao khi chưa thật sự sẵn sàng.
Khi khởi động động cơ, bạn nên để xe nổ trong khoảng 1-2 phút để dầu nhớt lưu thông và bôi trơn các chi tiết bên trong. Nếu bạn vội vàng cho xe chạy ngay sau khi khởi động, bạn sẽ gây ra ma sát không cần thiết và làm giảm hiệu suất của động cơ.
Đạp phanh và ly hợp quá nhiều
Đây là thói quen xấu của nhiều người lái xe số sàn, khiến cho má phanh và đĩa ly hợp bị mòn nhanh chóng. Bạn nên duy trì tốc độ ổn định và tránh sử dụng phanh liên tục. Khi chuyển số, bạn chỉ nên nhả côn từ từ và không cần đỡ ga.
Tăng tốc liên tục
Việc này sẽ gây ra hiện tượng nóng và ma sát trong động cơ, làm giảm tuổi thọ của các bộ phận. Bạn nên duy trì tốc độ hợp lý và không tăng giảm đột ngột.
Không bảo dưỡng thường xuyên
Đây là sai lầm rất nguy hiểm, có thể dẫn đến nhiều vấn đề về động cơ và an toàn. Bạn nên tuân thủ lịch trình bảo dưỡng định kỳ của nhà sản xuất hoặc theo khuyến cáo của các chuyên gia. Việc này sẽ giúp bạn kiểm tra và khắc phục các hư hỏng nhỏ trước khi trở thành vấn đề lớn.
Tắt động cơ tăng áp đột ngột
Nếu bạn sử dụng xe có động cơ tăng áp (turbo), bạn không nên tắt máy ngay sau khi hoạt động trong thời gian dài. Bạn nên để xe nổ trong khoảng 30 giây trước khi tắt máy, để cho bộ tăng áp làm mát và giảm áp suất.
Đổ sai loại dầu nhớt
Dầu nhớt là chất bôi trơn quan trọng cho động cơ, giúp giảm ma sát và nhiệt độ. Tuy nhiên, không phải loại dầu nhớt nào cũng phù hợp với mọi loại xe. Bạn nên chọn loại dầu nhớt theo chỉ số nhớt (viscosity) và tiêu chuẩn chất lượng (API) phù hợp với xe của bạn.
Đổ sai loại xăng
Xăng là nguồn nhiên liệu cho động cơ hoạt động, có ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất và tuổi thọ của xe. Bạn nên chọn loại xăng theo chỉ số octane (RON) phù hợp với xe của bạn. Nếu bạn đổ xăng có chỉ số octane thấp hơn yêu cầu, bạn sẽ gây ra hiện tượng kích nổ (knocking) trong động cơ, làm giảm công suất và gây hư hỏng các bộ phận.
Những sai lầm có thể gây hư hỏng khung gầm ô tô
Khung gầm xe ô tô là bộ phận quan trọng, chịu tải trọng và ảnh hưởng của địa hình khi xe di chuyển. Nếu không bảo dưỡng và sử dụng đúng cách, khung gầm có thể bị hỏng và gây nguy hiểm cho người lái và hành khách.
Chạy xe quá nhanh trên đường xấu
Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây hư hỏng khung gầm. Khi chạy xe quá nhanh trên đường xấu, gồ ghề, có nhiều ổ gà, ổ voi, khung gầm sẽ bị va đập mạnh, làm biến dạng, cong vênh các bộ phận như dầm cầu, nhíp lá, lò xo, giảm xóc…
Điều này sẽ ảnh hưởng đến khả năng bám đường, điều khiển và an toàn của xe. Cách khắc phục: Bạn nên giảm tốc độ khi đi qua những đoạn đường xấu, tránh chạy qua những chướng ngại vật có thể làm trầy xước hoặc móp méo khung gầm. Bạn cũng nên kiểm tra và bảo dưỡng khung gầm thường xuyên để phát hiện và sửa chữa kịp thời các hư hỏng.
Không bôi trơn các bộ phận của khung gầm
Khung gầm xe ô tô có nhiều bộ phận cần được bôi trơn để giảm ma sát và tăng tuổi thọ. Nếu không bôi trơn đúng cách và định kỳ, các bộ phận như khớp nối, ổ bi, thanh cân bằng… sẽ bị mòn nhanh, gây ra tiếng kêu lạ và rung lắc khi xe chạy.
Cách khắc phục: Bạn nên sử dụng loại mỡ bôi trơn phù hợp với từng bộ phận của khung gầm và tuân thủ lịch bôi trơn theo khuyến nghị của nhà sản xuất hoặc của các chuyên gia. Bạn cũng nên kiểm tra mức mỡ bôi trơn và thay thế khi cần thiết.
Đổ sai loại dầu vào hệ thống giảm xóc
Hệ thống giảm xóc là một trong những bộ phận quan trọng của khung gầm, giúp giảm thiểu các rung động từ đường và duy trì sự ổn định của xe. Tuy nhiên, nhiều người lái xe có thể mắc sai lầm khi đổ sai loại dầu vào hệ thống giảm xóc, làm giảm hiệu quả hoạt động của nó. Nếu dầu quá loãng hoặc quá đặc, hệ thống giảm xóc sẽ không hoạt động tốt, gây ra hiện tượng cứng hay mềm quá mức.
Cách khắc phục: Bạn nên chọn loại dầu phù hợp với hệ thống giảm xóc của xe, theo chỉ số nhớt (viscosity) và tiêu chuẩn chất lượng (API) được ghi trên nhãn dầu. Bạn cũng nên kiểm tra và thay dầu giảm xóc định kỳ, khoảng 20.000 – 30.000 km.
Đỗ xe trên bề mặt không bằng phẳng
Đây là một sai lầm có thể gây ra những hậu quả không mong muốn cho xe ô tô. Nếu đỗ xe trên bề mặt không bằng phẳng trong một thời gian dài, như kiểu ghếch một bánh trên vỉa hè, một bánh dưới lòng đường, sẽ khiến xe bị lệch các thông số quan trọng như độ chụm bánh xe, góc trục thẳng và góc trục treo.
Điều này sẽ ảnh hưởng đến khả năng vận hành ổn định của xe, gây ra mất an toàn khi chạy tốc độ cao, hoặc làm hư hại cụm thước lái². Để tránh sai lầm này, người lái nên chọn nơi đỗ xe có bề mặt bằng phẳng, hoặc nếu không có điều kiện thì nên thay đổi vị trí đỗ xe thường xuyên.
