Từ 01/7/2020, Quy chuẩn mới về báo hiệu đường bộ 41:2019 chính thức có hiệu lực. Sau đây là cập nhật những thông tin về thứ tự ưu tiên của hiệu lệnh giao thông trong năm 2023 mà các bác tài cần phải nhớ.
Hiệu lệnh giao thông là gì?
Hiệu lệnh giao thông là những hình thức báo hiệu đường bộ theo quy định của luật giao thông đường bộ. Hiệu lệnh của giao thông được thể hiện bằng các phương pháp sau đây:
- Bằng tay, gậy hoặc đèn tín hiệu ánh sáng của người điều khiển giao thông.
- Bằng hệ thống đèn tín hiệu tự động sáng.
Người tham gia giao thông buộc phải chấp hành nghiêm chỉnh theo hiệu lệnh của người điều khiển giao thông, kể cả khi hiệu lệnh của người điều khiển giao thông trái với tín hiệu đèn giao thông, biển báo hiệu và vạch kẻ đường.
Các thứ tự ưu tiên của hiệu lệnh giao thông
Thứ tự ưu tiên của hiệu lệnh giao thông tại Quy chuẩn 41 năm 2019 được quy định ngay tại Điều 4.
Khi đồng thời bố trí các hình thức báo hiệu có ý nghĩa khác nhau cùng ở một khu vực, người tham gia giao thông phải chấp hành loại hiệu lệnh theo thứ tự như sau:
Hiệu lệnh của người điều khiển giao thông
Người tham gia giao thông đều phải chấp hành nghiêm chỉnh hiệu lệnh của người điều khiển giao thông, kể cả trong trường hợp hiệu lệnh trái với tín hiệu của đèn điều khiển giao thông, biển báo hiệu hoặc vạch kẻ đường.
Hiệu lệnh của người điều khiển được thể hiện bằng tay, cờ, gậy hoặc đèn tín hiệu ánh sáng điều khiển giao thông. Để thu hút sự chú ý của người tham gia giao thông, người điều khiển giao thông ngoài sử dụng các phương pháp nêu trên còn dùng thêm còi.
Các thao tác của người điều khiển giao thông được quy định như sau:
- Tay giơ thẳng đứng để báo hiệu cho người tham gia giao thông ở các hướng đều phải dừng lại.
- Hai tay hoặc một tay dang ngang để báo hiệu cho người tham gia giao thông ở phía trước và ở phía sau người điều khiển phải dừng lại; người tham gia giao thông ở phía bên phải và bên trái người điều khiển được đi tất cả các hướng; cánh tay trái người điều khiển gập đi gập lại sau gáy để báo hiệu người tham gia giao thông bên trái người điều khiển đi nhanh hơn hoặc cánh tay phải người điều khiển gập đi gập lại trước ngực để báo hiệu người tham gia giao thông bên phải người điều khiển đi nhanh hơn.
- Bàn tay trái hoặc phải của người điều khiển ở vị trí ngang thắt lưng và đưa lên, xuống báo hiệu người tham gia giao thông ở bên trái hoặc bên phải người điều khiển đi chậm lại; bàn tay trái hoặc phải của người điều khiển giơ thẳng đứng vuông góc với mặt đất báo hiệu người tham gia giao thông ở bên trái hoặc bên phải người điều khiển dừng lại.
- Tay phải giơ về phía trước để báo hiệu cho người tham gia giao thông ở phía sau và bên phải người điều khiển dừng lại; người tham gia giao thông ở phía trước người điều khiển được rẽ phải; người tham gia giao thông ở phía bên trái người điều khiển được đi tất cả các hướng; người đi bộ qua đường phía sau lưng người điều khiển giao thông được phép đi đồng thời tay trái giơ về phía trước lặp đi lặp lại nhiều lần, song song với tay phải báo hiệu người tham gia giao thông ở phía bên trái người điều khiển được rẽ trái qua trước mặt người điều khiển…
Hiệu lệnh của đèn tín hiệu
Hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông là hình thức rất quan trọng để điều khiển giao thông, nhằm đảm bảo an toàn cho mọi người tham gia giao thông hạn chế xuống mức thấp nhất cho những xung đột của va chạm giao thông tại những đường giao nhau hoặc nút giao.
Đèn tín hiệu giao thông gồm có 3 màu cơ bản: đỏ, vàng, xanh và mỗi màu có có một ý nghĩa, hiệu lệnh khác nhau:
- Đèn đỏ là bắt buộc mọi người điều phải dừng lại
- Đèn vàng là phải dừng lại trước vạch dừng, trừ trường hợp đã đi quá vạch dừng thì được đi tiếp; trong trường hợp tín hiệu vàng nhấp nháy là được đi nhưng phải giảm tốc độ, chú ý quan sát, nhường đường cho người đi bộ qua đường.
- Đèn xanh là mọi người được phép di chuyển.
Ngoài ra còn có thêm một số đèn tín hiệu phụ điều khiển giao thông đường bộ như sau:
- Đèn hình mũi tên: Được lắp ở các nơi có nhiều làn xe hoặc có làn riêng biệt cho các hướng đi khác nhau và đèn tín hiệu này chỉ cho phép đi theo hướng mũi tên chỉ.
- Đèn hai màu xanh – đỏ dành cho người đi bộ: Được lắp ở nơi có vạch kẻ dành cho người đi bộ.
- Đèn hai màu vàng – đỏ ở nơi có đường giao nhau với đường sắt, phà, cầu: Được lắp ở nơi có đường sắt, phà, cầu và nguy cơ va chạm cao giữa các loại phương tiện khác nhau.
Hiệu lệnh của các biển báo giao thông
Hiệu lệnh của biển báo hiệu là các biển báo hiệu được đặt tại những vị trí chiến lược trên đường cung cấp thông tin quan trọng về hướng đi, tốc độ và các hạn chế. Bắt buộc người tham gia giao thông cần phải hiểu rõ ý nghĩa của từng biển báo và chấp hành theo đúng quy định.
Theo Quy chuẩn QCVN 41:2019/BGTVT, mỗi loại biển báo giao thông lại mang những ý nghĩa khác nhau. Cụ thể như sau:
- Biển báo cấm: Biểu thị các điều cấm mà người tham gia giao thông không được vi phạm.
- Biển hiệu lệnh: Báo cho người điều khiển phương tiện biết các điều bắt buộc phải chấp hành khi tham gia giao thông.
- Biển báo nguy hiểm và cảnh báo: Dùng để báo cho người điều khiển phương tiện biết trước tính chất của sự nguy hiểm hoặc các điều cần chú ý phòng ngừa trên tuyến đường tham gia giao thông để chủ động phòng ngừa kịp thời tai nạn.
- Biển chỉ dẫn: Dùng để chỉ dẫn hướng đi hoặc các điều cần thiết nhằm giúp việc điều khiển phương tiện và hướng dẫn giao thông trên đường được thuận lợi, đảm bảo an toàn.
- Biển phụ, biển viết bằng chữ: Dùng để thuyết minh bổ sung nội dung cho các nhóm biển còn lại.
Hiệu lệnh của vạch kẻ đường và các dấu hiệu khác trên đường
Vạch kẻ đường là một dạng báo hiệu để hướng dẫn, điều khiển giao thông nhằm nâng cao an toàn và khả năng thông xe, người tham gia giao thông cần chấp hành vạch kẻ đường. Vạch kẻ đường chia làm 2 loại: vạch nằm ngang và vạch nằm đứng.
Vạch kẻ đường có thể dùng độc lập hoặc có thể kết hợp với các loại biển báo hiệu đường bộ hoặc đèn tín hiệu chỉ huy giao thông. Trong trường hợp ở một nơi vừa có vạch kẻ đường vừa có cả biển báo thì người lái xe phải tuân thủ theo sự điều khiển của biển báo hiệu.
