Trên thực tế, việc đổ nhầm nhiên liệu vào xe ô tô luôn là một sự nhầm lẫn tai hại, thậm chí có thể gây nên những hậu quả rất đáng tiếc cho chiếc xe ô tô sử dụng nhiên liệu máy xăng và ngược lại. Khi rơi vào tình huống nhầm lẫn nhiên liệu cho động cơ, cần phải xử lý kịp thời càng nhanh càng tốt, nếu không sẽ gây hư hỏng cực kì nghiêm trọng cho động cơ.
- 4 Bước thay dầu nhớt ô tô tại nhà chủ xe nên biết
- Nước trong bình xăng xe ô tô, nguyên nhân và cách giải quyết
- Dấu hiệu nhận biết xe bạn đang sử dụng xăng không chuẩn
Phần lớn các loại ô tô ngày nay thường sử dụng 2 loại nhiên liệu chính là xăng và dầu diesel (D.O). Vì nhiều lý do khách quan, xe du lịch chạy động cơ xăng phổ biến hơn, nhưng ngày nay những ưu điểm của diesel khiến nó dần được ứng dụng rộng rãi trên nhiều dòng xe SUV hay bán tải. Việc bơm nhầm nhiên liệu giữa xăng và dầu xảy ra có thể do tính chủ quan, thiếu tập trung hoặc thiếu hiểu biết, hậu quả từ sự bất cẩn đó nặng hay nhẹ tùy thuộc cách xử lý và kiến thức của người lái xe.
Trên thực tế, có đến 95% các trường hợp bơm sai nhiên liệu rơi vào những người sử dụng xe chạy diesel. Rất khó để một người dùng xe chạy xăng đổ nhầm nhiên liệu, bởi vì vòi bơm nhiên liệu diesel tại các trạm bơm có kích thước lớn hơn vòi bơm xăng, và không thể cho vừa vào các lỗ tiếp nhiên liệu của các xe chạy xăng.
Điều gì sẽ xảy ra khi đổ nhầm nhiên liệu?
Đổ nhầm xăng vào động cơ diesel hay đổ nhầm dầu diesel (D.O) vào động cơ xăng đều có thể gây ra những hậu quả đáng tiếc. Muốn biết chuyện gì xảy ra khi bơm nhầm hai loại nhiên liệu này vào động cơ chạy xăng/ dầu, trước hết cần phải nắm rõ những điểm khác biệt cơ bản của chúng như sau:
Trường hợp 1: Đổ nhầm xăng vào máy dầu
Tùy vào lượng diesel còn sót lại trong bình, xe vẫn có thể tiếp tục di chuyển, cho đến khi xăng vào buồng đốt. Do xăng có chỉ số octan cao nên không có hiện tượng tự kích nổ. Kinh nghiệm thực tế cho thấy, xe có thể vẫn chạy được vài km, nhưng máy rất ồn, yếu dần rồi chết hẳn, không khởi động lại được.
Trong trường hợp hỗn hợp xăng/diesel nhỏ hơn 1/5 (xe diesel đổ nhầm xăng với tỷ lệ dưới 20%), diesel sẽ tự cháy trước trong buồng đốt, tạo mầm lửa cho xăng cháy sau, mà xăng thì cháy sẽ rất nhanh và mãnh liệt, do vậy có thể gây cháy pít-tông hoặc vỡ động cơ.
Hậu quả là hư tổn nghiêm trọng nhất do việc bơm nhầm xăng vào động cơ diesel là hiện tượng nóng và bó máy, hỏng séc măng hoặc cả bộ hơi, pít-ton, xy-lanh, dẫn tới phải thay cả máy. Nếu để xe lâu không đi ngay sau khi đổ nhầm xăng, xăng có thể ăn mòn đường dẫn nhiên liệu bằng cao su, dẫn đến phải thay mới.
Cách xử lý lúc này là ngay khi phát hiện việc đổ nhầm, tuyệt đối không được khởi động động cơ. Tiến hành hút sạch toàn bộ nhiên liệu bị trộn lẫn ra ngoài, dùng bơm tay bơm hết dầu lẫn xăng ra, cho dầu mới vào bơm cao áp để súc rửa tiếp. Sau khi làm sạch vòi, phun khỏi xăng lẫn dầu, có thể khởi động lại động cơ và cho chạy không tải 10 – 20 phút để kiểm tra, nếu vẫn nổ như bình thường thì có thể yên tâm sử dụng, còn nếu có tiếng kêu lạ từ động cơ thì nên tắt máy và đưa tới xưởng bảo dưỡng để kiểm tra toàn bộ.
Tuy nhiên, thực tế và các nghiên cứu cho thấy, đổ nhầm xăng vào động cơ diesel ít gây thiệt hại cho máy.
Trường hợp 2: Đổ nhầm dầu vào máy xăng
Trong thiết kế của các cột bơm nhiên liệu đúng tiêu chuẩn, vòi bơm diesel được thiết kế to hơn miệng bình xăng của các xe ô tô chạy xăng, nên việc bơm nhầm là không thể nếu vòi bơm thiết kế đúng tiêu chuẩn. Tiếc rằng, Anycar Vietnam phát hiện thấy rất nhiều cây xăng trên khắp Việt Nam sử dụng vòi bơm diesel có kích thước như vòi bơm xăng, nên việc bơm nhầm có thể sẽ xảy ra.
Tại các cây xăng đúng tiêu chuẩn, vòi bơm dầu (màu vàng) to hơn rất nhiều so với vòi bơm xăng (màu đỏ) để ngăn ngừa việc bơm nhầm dầu vào động cơ xăng
Khi bơm nhầm diesel vào máy xăng, hỗn hợp diesel và xăng sẽ tự phát nổ trong động cơ khi có đủ áp suất trong xy-lanh và chưa cần bugi đánh lửa, dẫn tới động cơ chạy hết công suất, ngoài khả năng kiểm soát và làm vỡ, hỏng động cơ.
Hơn nữa khi đổ nhầm dầu vào động cơ xăng sẽ gây ra hiện tượng xả nhiều khói muội do dầu không được đốt hết, dần chuyển sang kẹt và bó động cơ do muội bám vào thành xy-lanh nhiều làm kẹt pít-tông. Do đó, nếu xe đang di chuyển với vận tốc cao và bị bó máy, cũng có thể dẫn tới gãy trục khuỷu, làm động cơ hư hỏng nặng.
Cách xử lý trong trường hợp phát hiện đổ nhầm diesel vào động cơ xăng, tùy thuộc vào lượng diesel đã đổ vào bình (trên hay dưới 10%) và loại động cơ xe là đời cũ hay mới, người sử dụng cần có các phương án xử lý khác nhau.
Tuy nhiên trong mọi trường hợp, cách tốt nhất là tuyệt đối không khởi động xe (hoặc tắt ngay động cơ nếu vừa đổ nhiên liệu vừa nổ máy), sau đó tiến hành rút hỗn hợp diesel pha xăng hết ra khỏi bình.
Nếu lượng dầu diesel đổ vào ít (dưới 10%) so với dung tích bình xăng và động cơ xe thuộc dòng đời cũ, không sử dụng phun xăng điện tử, có thể đổ đầy bình xăng để hòa tan diesel và xe vẫn chạy được bình thường, chỉ hơi khói hơn một chút. Nếu là động cơ hiện tại, cách tốt nhất là kéo xe về gara để hút hết nhiên liệu ra, đổ xăng mới vào súc sạch động cơ, bơm cao áp, vòi phun xăng… sau đó đổ xăng lại vào là có thể chạy xe bình thường.
Làm thế nào để tránh việc đổ nhầm nhiên liệu vào xe ô tô?
Trên thị trường hiện nay có khá nhiều loại xe vừa có phiên bản động cơ xăng và động cơ dầu (diesel) đang lưu thông. Có thể kể ra như Ford Focus, Ford Everest, Mitsubishi Pajero Sport, Mitsubishi Triton, Hyundai Santa Fe, Kia Sorento, Kia Carens, Toyota Fortuner, Mercedes-Benz GLK,…
Nhân viên bán xăng có thể sẽ không nhớ hết nổi chiếc xe của bạn chạy xăng hay diesel. Với tư tưởng “phòng còn hơn chống”, bạn nên thực hiện một số việc sau để hạn chế việc đổ nhầm nhiên liệu:
– Dán đề can loại nhiên liệu cho xe ở miệng bình nhiên liệu. Một số xe đời mới đã dán sẵn, thậm chí thay nắp bình nhiên liệu chống đổ nhầm.
– Mua xăng dầu thì phải xuống xe, thông báo loại nhiên liệu và kiểm tra xem nhân viên có đổ đúng loại nhiên liệu không.
– Trong trường hợp cho mượn hoặc cho thuê xe, chủ xe nên đổ đầy bình hoặc phải dặn cẩn thận người mượn hoặc thuê xe về loại nhiên liệu sử dụng
Trong mọi trường hợp, việc đổ nhầm loại nhiên liệu có thể gây nên những hậu quả nghiêm trọng như làm hỏng động cơ, tuy nhiên cũng rất dễ khắc phục nếu phát hiện sớm và xử lý kịp thời. Quy trình xử lý tốt nhất vẫn là tuyệt đối không khởi động động cơ, sau đó đưa tới gara để hút hết nhiên liệu bị trộn lẫn trong bình, súc rửa toàn bộ hệ thống dẫn nạp nhiên liệu và động cơ, sau đó đổ nhiên liệu đúng loại vào để khởi động và kiểm tra động cơ trước khi vận hành xe trở lại.