Bơm nhiên liệu ô tô: Dấu hiệu hư hỏng và cách kiểm tra

Bơm nhiên liệu ô tô là một trong những bộ phận quan trọng của hệ thống nhiên liệu, có nhiệm vụ cung cấp nhiên liệu đến buồng đốt để động cơ có thể vận hành. Khi bơm nhiên liệu gặp trục trặc, xe sẽ xuất hiện nhiều dấu hiệu bất thường ảnh hưởng đến quá trình di chuyển. Vậy bơm nhiên liệu là gì? Chúng hoạt động thế nào? Dấu hiệu nhận biết hư hỏng cũng như cách kiểm tra ra sao?

Hãy cùng tôi tìm hiểu chi tiết cũng như giải đáp những thắc mắc trên thông qua nội dung được nghiên cứu và tổng hợp ngay bên dưới đây về bơm nhiên liệu.

Trong bài viết này, tôi sẽ chia sẻ đến bạn thông tin cụ thể về bơm nhiên liệu ô tô là gì, cấu tạo và nguyên lý hoạt động? Những dấu hiệu hư hỏng của bơm nhiên liệu và cách kiểm tra cụ thể?

1Bơm nhiên liệu ô tô là gì?

Bơm nhiên liệu ô tô là bộ phận nằm trong hệ thống nhiên liệu, đảm nhận chức năng dẫn xăng từ bình chứa nhiên liệu đến động cơ bằng cách tạo ra áp suất cần thiết để đẩy xăng. Quá trình này giúp đảm bảo động cơ xe nhận đủ lượng nhiên liệu cần thiết để hoạt động ổn định và hiệu quả nhất.

Chỉ số áp suất nhiên liệu khi bơm hoạt động phải luôn duy trì trong khoảng 30 đến 80 PSI nhằm đảm bảo sự cân bằng. Nếu như áp suất nhiên liệu thấp hơn mức trên, nhiên liệu sẽ không đủ để duy trì hoạt động của động cơ xe và dẫn tới nhiều vấn đề như xe bị rung giật, hay chết máy giữa chừng vô cùng nguy hiểm. Ngược lại, nếu áp suất nhiên liệu quá cao có thể khiến động cơ không đốt hết được nhiên liệu, dẫn tới tình trạng hao xăng và có nhiều khí thải độc hại,…

Bơm nhiên liệu ô tô thường được lắp đặt bên ngoài hoặc bên trong thùng chứa nhiên liệu. Đối với những mẫu xe có bơm xăng được lắp đặt trực tiếp trong thùng nhiên liệu, thì tiếng ồn khi bơm xăng hoạt động sẽ được hạn chế.

Đồng thời, nhiên liệu cũng được tận dụng để làm mát và bôi trơn các chi tiết của bơm khi vận hành. Qua đó giảm thiểu tình trạng thiếu nhiên liệu khi xe quay vòng nhanh, phanh hoặc tăng tốc khiến xăng nghiêng hẳn về một phía, xế hộp có thể vận hành một cách trơn tru và liên tục.

2Cấu tạo và nguyên lý làm việc của bơm nhiên liệu

Bơm nhiên liệu ô tô có cấu tạo bao gồm: Lọc xăng có vai trò loại bỏ các tạp chất như chất rắn, gỉ sắt, cặn bẩn khiến kim phun bị tắc nghẽn; van điều áp giúp ổn định áp suất trên hệ thống giúp lượng xăng thừa được đưa trở về bình chứa nhiên liệu;…

Trước khi khởi động, bộ xử lý trung tâm ECU sẽ giới hạn thời gian bơm nhiên liệu làm việc. Khi xe ô tô khởi động, ECU sẽ kích hoạt rơ le điện để cung cấp điện áp cho bơm xăng tạo áp suất trong bình chứa nhiên liệu. Khi động cơ hoạt động, xăng sẽ được hút vào bơm theo thứ tự: lưới lọc, van một chiều, lọc xăng, tới ống cấp nhiên liệu và ra vòi phun. Khi bơm xăng không làm việc, bộ phận van một chiều sẽ duy trì lượng áp suất còn dư bên trong hệ thống.

Kể từ khi động cơ khởi động, bơm nhiên liệu sẽ hoạt động không ngừng nghỉ. Chỉ khi động cơ tắt hoàn toàn, ECU mới thông báo để ngắt nguồn điện cung cấp cho bơm. Hiện nay để đảm bảo an toàn, nhiều nhà sản xuất còn được trang bị thêm một số công tắc an toàn dựa vào gia tốc của xe để làm việc, hạn chế tình trạng cháy nổ do xăng gây ra nếu xe xảy ra tai nạn.

3Những dấu hiệu hư hỏng của bơm nhiên liệu

Bơm nhiên liệu là một trong những bộ phận quan trọng của hệ thống nhiên liệu ô tô, có nhiệm vụ cung cấp nhiên liệu cho động cơ hoạt động. Khi bơm nhiên liệu gặp trục trặc và hư hỏng, xe sẽ xuất hiện nhiều dấu hiệu bất thường ảnh hưởng đến quá trình vận hành. Dưới đây là những dấu hiệu cho thấy bơm nhiên liệu đang gặp vấn đề:

#1. Khó khởi động xe

Nếu bơm nhiên liệu ô tô bị hỏng hoặc hoạt động không ổn định, bạn sẽ gặp khó khăn khi khởi động xe, đôi khi phải khởi động lại nhiều lần. Điều này xảy ra do hệ thống bơm nhiên liệu quá tải, hoạt động trong thời gian dài và liên tục dẫn đến sự suy yếu.

Bơm nhiên liệu yếu vẫn có thể giúp đốt cháy nhiên liệu, tuy nhiên rất khó để khởi động xe do không tạo ra đủ áp suất để khởi động động cơ. Thậm chí nếu có khởi động được thì cũng tiêu tốn rất nhiều thời gian lẫn sự kiên nhẫn của chủ xe.

#2. Bơm xăng bị nóng quá mức

Khi lượng nhiên liệu trong bình chứa xăng thường xuyên ở mức thấp, bơm sẽ phải hoạt động liên tục mà không được làm mát đầy đủ, dẫn đến tình trạng bơm xăng ô tô bị nóng, lâu dần ảnh hưởng đến chất lượng và độ bền của bơm.

Để hạn chế bơm xăng bị nóng quá mức, lái xe không nên để xe hoạt động trong tình trạng thiếu xăng thường xuyên, hãy chủ động đổ đầy xăng ngay khi có dấu hiệu cảnh báo.

#3. Bình nhiên liệu gây tiếng ồn

Bơm nhiên liệu ô tô hoạt động tốt thường tạo ra âm thanh khi hoạt động nhưng với trường hợp âm thanh phát ra quá lớn, tiếng rít hoặc ù lạ thì hệ thống bơm xăng chắc chắn có trục trặc. Nguyên nhân có thể do xe hết nhiên liệu, lọc xăng bị bám bụi khiến xăng khó đến động cơ, hoặc nhiên liệu có cặn bẩn, cần được thay thế.

Ngoài ra, tình trạng này còn xuất hiện khi lượng xăng được bơm vào buồng đốt không đủ, làm giảm áp suất bên trong buồng đốt, từ đó tạo ra tiếng ồn khó chịu khi khởi động máy.

#4. Xe ô tô chết máy đột ngột

Một dấu hiệu nghiêm trọng khác của bơm nhiên liệu ô tô bị hỏng là xe bị chết máy, tự động dừng lại giữa chừng khi đang chạy và không thể khởi động lại, hoặc một lúc sau mới hoạt động lại như bình thường, thì đây có thể là dấu hiệu bơm xăng ô tô cần được bảo dưỡng, làm sạch. Bất kỳ thiết bị máy móc nào dù tân tiến đến đâu cũng gặp trục trặc khi bị bao phủ bởi bụi bẩn.

Bơm xăng bị bao phủ bởi bụi bẩn làm cản trở đường đi của nhiên liệu từ bơm đến kim phun, khiến xe hoạt động rất “tùy hứng”, có lúc trơn tru có lúc chết máy đột ngột. Do vậy khi thấy xe có tình trạng này, tốt nhất chủ phương tiện nên mang xe đến trung tâm bảo dưỡng để được kiểm tra, vệ sinh hoặc thay thế bộ lọc xăng càng sớm càng tốt.

#5. Khí xả giảm hoặc tăng bất thường

Lượng khói xả ra ở bô xe nhiều hay ít sẽ phản ánh tình trạng hoạt động của bơm áp xăng. Trong trường hợp lái xe quan sát thấy lượng khí xả giảm đáng kể thì rất có khả năng bơm xăng bị yếu. Ngược lại khi thấy lượng khí xả ra tăng, nhiều khói trắng, đây là dấu hiệu hệ thống bơm xăng hỏng van 1 chiều và buồng đốt đánh lửa không kịp.

#6. Không có tiếng ồn trong bình xăng

Thông thường khi khởi động xe, động cơ sẽ gây ra tiếng ồn nhất định. Tuy nhiên nếu đã bật khóa điện về vị trí ON mà khu vực bình chứa nhiên liệu vẫn im ắng, trường hợp này có thể do lỗi dây nối, rơ le điện, hệ thống điện ô tô hoặc do chính bơm xăng.

#7. Xe hao xăng

Nếu bạn nhận thấy mức tiêu thụ nhiên liệu tăng đáng kể mà không có lý do rõ ràng, có thể bơm nhiên liệu của bạn đang gặp vấn đề. Một trong những nguyên nhân khiến xe bị hao xăng đó là lọc xăng bị nghẹt khiến lượng xăng cấp đến buồng đốt không đều, cụ thể:

• Khi thiếu nhiên liệu, động cơ xe sẽ khó nổ và hụt hơi.
• Khi thừa xăng làm cho nhiên liệu cháy không hết, phải thải khói đen ra ngoài môi trường vừa gây hao xăng lẫn ô nhiễm không khí.
• Để đảm bảo động cơ luôn hoạt động một cách bình thường và tránh những sự cố không đáng, chủ xe nên chủ động đưa xe đi bảo dưỡng định kỳ và kiểm tra bơm xăng ô tô thường xuyên.

4Cách kiểm tra bơm nhiên liệu ô tô

Cách tốt nhất để xác định rằng động cơ đang hoạt động gặp vấn đề có phải do bơm nhiên liệu hay không, đó là kiểm tra bơm nhiên liệu thông qua hệ thống điện và áp suất nhiên liệu. Cụ thể:

#1. Kiểm tra bơm nhiên liệu thông qua hệ thống điện

• Bước 1: Kiểm tra cầu chì bơm nhiên liệu:

  Trước hết, bạn cần phải xác định được vị trí cầu chì của bơm nhiên liệu. Có 2 khả năng có thể xảy ra là:

  • Nếu cầu chì cháy: Lúc này, bạn cần thay mới cầu chì có cùng mức ampe. Nếu như sau khi thay cầu chì mới và khởi động lại xe, cầu chì vẫn cháy thì có là do chập mạch. Trong trường hợp này, bạn nên mang xe tới các gara để được kiểm tra và sửa chữa nhanh chóng.
  • Nếu cầu chì không cháy: Hãy nhờ thêm một người nào đó bật chìa khóa xe, còn bạn hãy lắng nghe xem rơ le bơm nhiên liệu có nhảy hay không.
• Bước 2: Kiểm tra mức điện áp tại bơm nhiên liệu

  Trong sách hướng dẫn sử dụng xe có phần “quy trình kiểm tra điện áp bơm xăng”. Nếu nhận thấy không có điện từ cầu chì đến bơm xăng, thì bạn cần phải kiểm tra lại rơ le bởi nhiều khả năng rơ le bơm nhiên liệu ô tô đã hư hỏng.

• Bước 3: Kiểm tra mức độ sụt áp bằng đồng hồ VOM

  Đây là bước để chắc chắn rằng dây nguồn có điện áp đủ, dây mát đã được mắc đúng cách. Nếu kết quả kiểm tra tốt, thì bơm nhiên liệu đang có vấn đề và cần được thay thế.

#2. Kiểm tra bơm xăng ở áp suất nhiên liệu

• Bước 1: Kiểm tra lọc xăng

  Xe sẽ tăng tốc chậm nếu như lọc xăng bị tắc nghẽn. Tuy nhiên, lỗi này lại hay bị lầm tưởng nguyên nhân là do bơm xăng. Vậy nên, để chắc chắn rằng nguyên nhân tới từ đầu, bạn nên tháo lọc xăng ra để kiểm tra.

  Trước hết, chủ xe cần tháo lọc xăng và hút toàn bộ xăng đọng bên trong ra ngoài. Sau đó, bạn dùng súng hơi thổi vào các lỗ lọc xem cặn bẩn có thoát ra ngoài hay không. Nếu thấy có thì cần thay lọc xăng.

• Bước 2: Gắn đồng hồ đo áp suất vào đầu nối để kiểm tra bơm xăng

  Để thực hiện bước này, chủ xe cần phải có đồng hồ đo áp suất và tìm được vị trí bơm xăng. Trước tiên, bạn hãy tiến hành xác định vị trí đầu nối để gắn đồng hồ đo áp suất (thường nằm ở gần kim phun nhiên liệu).

  Sau đó khởi động xe và quan sát áp suất hiển thị trên đồng hồ. Nếu nhận thấy áp suất thay đổi theo tốc độ động cơ thì bơm xăng vẫn hoạt động ổn định, ngược lại thì bơm xăng đang gặp vấn đề và cần được thay mới.

Có thể thấy, bơm nhiên liệu ô tô đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc duy trì hiệu suất và hoạt động ổn định của động cơ. Việc nhận diện sớm các dấu hiệu hư hỏng và thực hiện kiểm tra định kỳ giúp phát hiện, khắc phục kịp thời các vấn đề liên quan đến bơm nhiên liệu, giảm thiểu rủi ro hư hỏng cũng như tăng cường hiệu quả vận hành cho xế hộp. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào cần được tư vấn thêm, vui lòng truy cập website DailyXe hoặc liên hệ ngay hotline để được hỗ trợ nhanh nhất.

5Một số câu hỏi thường gặp

Dưới đây là những câu hỏi được nhiều người quan tâm khi tìm hiểu về bơm nhiên liệu ô tô: