Nhiều tai nạn giao thông nghiêm trọng xảy ra bởi người điều khiển không thể kiểm soát được chính chiếc xe của mình. Tình trạng mất lái có thể xảy đến với bất kỳ ai trong quá trình di chuyển trên đường.
Nguyên nhân có thể xuất phát từ việc bị nổ lốp, vào cua bị thiếu lái, phóng nhanh vượt ẩu, đạp nhầm chân ga sang chân phanh hay hệ thống vận hành gặp trục trặc, tất cả đều có thể dẫn đến nguy hiểm. Vì thế việc tìm hiểu được nguyên nhân và cách xử lý khi xe mất lái là điều vô cùng quan trọng để giúp tài xế bảo vệ bản thân và những người tham gia giao thông khác.
Và để giúp các bạn làm được điều đó, ở bài viết ngay dưới đây tôi sẽ trình bày đến những thông tin và kỹ năng cần thiết để xử lý bình tĩnh và an toàn khi gặp phải tình huống nguy hiểm này.
Xe ô tô mất lái là gì?
Xe ô tô mất lái là tình trạng người điều khiển mất khả năng kiểm soát xe, đây là tình huống xảy ra bất ngờ khiến cho người lái không có đủ thời gian để phản ứng hay đưa ra phương án xử lý phù hợp. Hậu quả là những vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng xảy ra.
Nguyên nhân ô tô mất lái
Xe ô tô mất lái không chỉ đe dọa trực tiếp đến sự an toàn của người lái và hành khách trên xe mà còn có thể gây nguy hiểm đến những phương tiện khác cùng lưu thông trên đường. Nguyên nhân có thể bắt nguồn từ yếu tố khách quan hoặc chủ quan.
#1. Yếu tố khách quan
Các nguyên nhân khách quan khiến cho xe ô tô mất lái do trục trặc kỹ thuật thường gặp như: xe bị mất phanh, xe bị lệch tay lái, thước lái bị lệch, nổ lốp đột ngột, một chi tiết quan trọng trong hệ thống lái hoặc trong hệ thống vận hành bị hỏng hóc, mắc kẹt, má phanh bị kẹt hoặc hỏng, áp suất lốp không đều, …
Điều kiện bên ngoài: Gió bão, trời mưa dẫn đến đường trơn trượt, sương mù, đường trơn trượt, sỏi đá, đường gồ ghề nhiều vật cản,…
Đọc thêm: Hướng dẫn xử lý hiện tượng xe ô tô đề dài mới nổ
#2. Yếu tố chủ quan
Không ít tai nạn xe xảy ra bởi những điều chủ quan của người điều khiển, điển hình như không làm chủ tốc độ, phóng nhanh, vượt ẩu, đạp nhầm chân ga với chân phanh, lái xe khi buồn ngủ, không tỉnh táo hay vào cua bị thiếu lái hoặc thừa lái, không kiểm soát tốt khi xe đi qua đường trơn trượt và dễ bắt gặp là lái mới chưa có nhiều kinh nghiệm điều khiển xe.
Xuất phát từ những chủ quan của người điều khiển mà những nguyên nhân này đều có thể gây ra tình trạng mất lái nghiêm trọng, gây ra các thiệt hại về người và tài sản mà không thể lường trước được.
Cách xử lý khi xe ô tô mất lái an toàn
Khi xe ô tô bị mất lái, tình huống xảy đến rất nhanh vì thế người điều khiển cần cố gắng giữ bình tĩnh, giữ tính mạng là điều cần được đặt lên hàng đầu lúc này.
Đầu tiên quan sát xung quanh, nắm bắt tình hình một cách bao quát nhất, nếu ở đoạn đường vắng vẻ, mặt đường phía trước không trơn trượt, không có vật cản, xe có các tính năng hỗ trợ phanh ABS, EBD, ABA… người lái có thể phanh gấp, tuy nhiên lúc này xe có thể bị trượt bánh hoặc mất thăng bằng. Việc giữ chặt tay lái đến khi xe dừng hẳn sẽ giúp kiểm soát hướng di chuyển của xe, tránh nguy cơ va chạm sang hai bên đường.
Đọc thêm: Hệ thống hỗ trợ phanh chủ động ABA là gì? Cấu tạo và tác dụng
Nếu mặt đường phía trước trơn trượt, có vật cản, người lái cần giảm tốc độ xe bằng cách giảm chân ga từ từ, chuyển xe về số thấp để phanh động cơ. Chỉ nên đạp nhấp nhẹ phanh, không nên đạp phanh mạnh và ghì liên tục.
Bởi khi xe đang di chuyển tốc độ cao hoặc bánh trước/bánh sau đang bị trượt, bị mất độ bám thì nếu phanh mạnh sẽ càng khiến tình huống nguy hiểm hơn như làm xe bị bó cứng phanh, bánh xe càng mất độ bám, xe bị mất cân bằng dẫn đến xe bị văng quay vòng hoặc bị lật…Khi xe bắt đầu di chuyển chậm lại và người lái lấy được sự kiểm soát xe thì hãy quan sát đường và bình tĩnh đưa xe về đúng làn đường.
Trường hợp nguy hiểm nhất là mất lái ở khu vực có nhiều xe hoặc đường cao tốc, người lái cần ngay lập tức bật đèn cảnh báo, bấm còi liên tục để cảnh báo những người xung quanh. Thực hiện các thao tác kết hợp sử dụng phanh, về số thấp để lấy lại kiểm soát của xe.
Với tình huống nguy cấp, người lái có thể phải sẵn sàng tâm lý cho việc xảy ra va chạm. Tốt nhất hãy bẻ lái cho xe va chạm hoặc lao về những nơi ít tổn hại nhất như lao xuống ruộng, lao vào bụi cỏ, barie chắn đường…
Khi xe bị mất phanh, người lái nên cố gắng đưa xe về số 1 để phanh động cơ, đồng thời kéo phanh tay. Cần tránh đưa xe về số N do khi chuyển xe về trạng thái tự do sẽ càng khiến xe bị mất kiểm soát. Nếu xe đang xuống dốc thì việc đưa xe về số N sẽ khiến xe lao nhanh hơn.
Cách phòng tránh tình trạng mất lái ở ô tô
Mặc dù xe mất lái là sự cố ngoài ý muốn, nhưng chủ xe hoàn toàn có thể nắm quyền chủ động và hạn chế tối đa nguy cơ này bằng cách áp dụng những biện pháp phòng tránh hiệu quả.
Người điều khiển nên cầm vô lăng đúng cách, tư thế ngồi lái xe thoải mái để thể có cái nhìn bao quát tình hình và xử lý linh hoạt trong mọi tình huống.
Chạy xe đúng tốc độ quy định, không phóng nhanh vượt ẩu, giữ khoảng cách an toàn với các xe đang di chuyển cùng chiều. Tuân thủ Luật Giao thông đường bộ.
Giảm tốc độ trước khi chuẩn bị vào cua. Khi vào cua, cần giữ vững tay lái. Không đạp ga tăng tốc quá sớm, giảm ga đột ngột hoặc phanh gấp khi đang giữa cua.
Chỉ nên áp dụng kỹ thuật đánh vô lăng ô tô chéo tay khi chạy xe tốc độ thấp. Khi chạy xe tốc độ cao nên áp dụng kỹ thuật đánh lái kéo đẩy.
Khi chạy xe dưới thời tiết xấu, đường nhiều sương mù, đường mưa trơn trượt… người lái nhất định không được chủ quan. Bật đèn đúng quy định và giữ tốc độ chậm, hạn chế phanh gấp.
Ngoài chú ý về kỹ thuật lái xe còn cần chú ý tình trạng của xe. Để đảm bảo xe hoạt động trơn tru, không bị gặp lỗi trục trặc cần đưa xe đi kiểm tra, bảo dưỡng ô tô định kỳ về động cơ, hộp số, hệ thống lái, hệ thống treo xe, lốp xe…
Trong quá trình sử dụng xe, nếu phát hiện các dấu hiệu bất thường, nhất là ở hệ thống lái như vô lăng bị rơ, xe bị nhao lái, lốp xe mòn không đều, đèn báo lỗi động cơ, đèn báo lỗi hộp số phát sáng… người điều khiển cần mau chóng đưa xe đi kiểm tra sớm nhất.
Tóm lại, trên đây là toàn bộ thông tin về nguyên nhân và cách xử lý khi xe ô tô mất lái mà tài xế nào cũng nên quan tâm. Hy vọng ở bài viết mà DailyXe đem đến sẽ phần nào giúp bạn nâng cao ý thức và kỹ năng lái xe, đảm bảo an toàn cho bản thân và mọi người trên mọi hành trình.
