Dầu nhớt có tác dụng đốt cháy và làm sạch, tẩy rửa các chi tiết máy xe khi xe hoạt động, do vậy phần lớn các loại dầu nhớt xe ô tô sẽ được kèm theo chất tẩy bên trong. Trong quá trình làm việc các chất cặn sẽ trôi nổi bên trong dung dịch giúp cho các bộ phận máy không bám cặn.
Khi sử dụng dầu nhớt sẽ sản sinh nhiều cặn bã. Chức năng của dầu nhớt ô tô là không thể phủ nhận. Vậy lúc nào sẽ phải thay nhớt ô tô để xe vận hành ổn định?
Khi nào thay nhớt xe ô tô và những điều cần biết
Thông thường một chiếc ô tô mới khi vận hành từ 3.000 đến 5.000 km hoặc 3 tháng nên thay dầu nhớt 1 lần. Tuy nhiên có một số mẫu xe hạng sang dùng dầu nhớt cao cấp thì thời gian vận hành lâu hơn, quãng đường đi cũng dài hơn.
Tuy nhiên nhờ vào tiến bộ kĩ thuật mà các hãng xe đã kéo dài khoảng cách thay dầu nhớt lên 12.000 – 16.000 km hoặc 6 đến 12 tháng, giúp tiết kiệm chi phí tới 5,5 triệu đồng.Tuy nhiên, vì dầu nhớt sẽ khô dần theo thời gian nên người dùng vẫn cần thay định kì 2 lần mỗi năm để đảm bảo hiệu suất và tuổi thọ cho động cơ.
Ngoài cách tính trên, có thể dựa vào que thăm dầu nhớt trong động cơ mà bất kì ô tô nào cũng được trang bị. Thông thường que thăm dầu có tay nắm màu vàng, nằm trên phần động cơ, khi mở nắp capô xe sẽ dễ dàng tìm thấy.
Trên tất cả đầu que thăm nhớt đều có hai nấc max và min, dầu phải nằm trong mức này mới đảm bảo động cơ hoạt động tốt. Nếu nằm ngoài, thấp dưới mức min tức là động cơ đang thiếu dầu bôi trơn, cao hơn mức max là dư dầu. Cả hai trường hợp đều không tốt cho vận hành của xe.
Theo kinh nghiệm của những người dùng ô tô lâu năm, cách kiểm tra tốt nhất là khi động cơ nguội, dầu không được thấp hơn min và khi động cơ nóng thì dầu không được cao hơn max.
Cách xem que thăm nhớt ô tô khá đơn giản, bạn chỉ cần nhìn vào màu sắc dầu bám trên đầu que thăm dầu, có thể biết được có nên thay dầu hay chưa. Theo đó nếu màu của dầu là màu đen thì đã đến lúc phải thay dầu, trong khi đó nếu dầu trên que thăm có màu da cam là dầu nhờn còn tốt, chưa nên thay.
Thời điểm ô tô cần thay nhớt mới sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như: tuổi đời ô tô (Xe củ cần thay nhớt sớm hơn), mỗi trường hoạt đồng (Khi hậu, đường xá,..), bên cạnh đó thói quen lái xe của người điều khiển cũng ảnh hướng đến lịch trình thay nhớt cho ô tô. Định mức thay nhớt xe ô tô sẽ phụ thuộc vào thời gian sử dụng xe, mức độ sử dụng xe trên từng địa hình, số KM đi được.
Ví dụ như có xe chỉ mất 2-3 tháng đã có thể đi được hơn 10.000Km, trong khi đó có những chiếc xe mất cả năm mới đi đủ 10.000Km. Chính do đó, không thể đo lường chính xác được định mức thay nhớt xe ô tô. Theo một số thông tin từ các hãng xe, không nhất thiết cứ phải chạy đủ số KM mới thay nhớt xe, chúng ta có thể thay nhớt sớm hơn nếu xe hoạt động ở những điều kiện không tốt. Bên cạnh đó, sau 1 năm nếu xe chưa chạy hết số KM quy cũng nên thay nhớt xe. Và để đảm bảo được định kỳ thay dầu đúng quy định, bạn nên thay dầu nhớt phù hợp (Dựa trên thông số API và SAE).
Xe để lâu không sử dụng có cần phải thay nhớt không?
Bản thân dầu nhớt ít bị tiêu hao nhưng trong dầu có nhiều loại phụ gia thực hiện các chức năng khác nhau như làm sạch, chống mài mòn, chống gỉ, chống oxy hóa, chống tạo bọt; và khi thực hiện các chức năng này, các phụ gia này bị tiêu hao dần làm cho dầu bị xuống cấp và cần được thay mới.
Dầu cần được thay sớm hơn mà không đợi đến khi đủ km quy định vì mặc dù xe chạy ít, nhưng dầu lưu giữ trong động cơ lâu ngày cũng bị xuống cấp theo thời gian. Do đó bên cạnh số km, nhà chế tạo xe cũng quy định cả thời gian sử dụng dầu thường là 1 năm. Nên nếu sau 1 năm mà xe chưa đạt số km quy định thì vẫn cần phải thay dầu động cơ.
Vì vậy, xe dù chạy ít, nhưng dầu lưu giữ trong động cơ lâu ngày cũng bị xuống cấp theo thời gian. Do đó bên cạnh số km, nhà chế tạo xe cũng quy định cả thời gian sử dụng dầu thường là 1 năm nếu sau 1 năm xe chưa đạt số km quy định thì vẫn cần phải thay dầu động cơ.
Dầu nhớt đen chứng tỏ dầu đã làm việc hiệu quả
Dầu nhớt chuyển sang màu đen đó là nguyên tắc vận hành của dầu, trong động cơ đang hoạt động, sức nóng lên tới hàng trăm độ thì sẽ gây ra hiện tượng chuyển màu của dầu nhớt, trong quá trình di chuyển trong động cơ, ngoài tác dụng bôi trơn, dầu cũng làm công việc rửa động cơ.
Nên, dầu không chuyển màu không có nghĩa là dầu tốt, ngoài tác dụng làm mát dầu nhớt còn có tác dụng bôi trơn động cơ, cho nên chuyển màu đen là bình thường nhưng mức độ đen của nhớt như thế nào, nếu nhớt đen quá thì đúng là không tốt, nhớt còn có cặn có thể là cặn của những phần gỉ bị lọc từ ma sát trong động cơ.
Dầu nhớt càng đặc càng tốt?
Quan niệm trước đây của tài xế là dầu càng đặc khả năng bôi trơn càng tốt. Tuy nhiên, đó là dầu đơn cấp, chỉ bảo đảm độ nhớt ở nhiệt độ cao đủ để bôi trơn động cơ, còn nhớt hiện nay là loại đa cấp vừa bảo đảm độ nhớt bôi trơn ở nhiệt độ cao, vừa giúp xe khởi động dễ dàng ở nhiệt độ thấp do không quá đặc.
Từng loại động cơ sẽ có định mức thay dầu nhớt khác nhau
Nếu xe sử dụng động cơ xăng, dầu nhớt có cấp chất lượng được đề xuất sử dụng là: API SG, SJ; SL hoặc SM. Chữ S đại diện cho loại dầu dùng cho động cơ xăng, chữ cái tiếp theo diễn đạt cho cấp chất lượng (Xếp theo thứ tự ABC). Trên động cơ Diesel dầu nhớt nên dùng có cấp hiệu năng là: API CG-4, CH-4 hoặc CI-4. Chữ C đại diện cho động cơ Diesel, chữ cái tiếp theo là cấp chất lượng, số 4 thể hiện cho động cơ 4 thì.
Nếu bạn sử dụng dầu nhớt đúng chất lượng được kiến nghị thì chu kỳ thay nhớt sẽ đúng theo quy định. Ngược lái nếu thay dầu nhớt có chất lượng kém hơn thì chu kỳ thay nhớt sẽ ngán lại.
Cấp độ nhớt SAE cũng là yếu tổ ảnh hưởng đến chu kỳ thay nhớt xe của bạn. Thông thường dầu nhớt có thông số SAE được nghị: SAE 40;50 (Dầu nhớt đơn cấp), SAE 15W-40 và 20W-50 (Dầu nhớt đa cấp).
Phần lớn các dòng xe ô tô hiện này đều sử dụng dầu nhớt đa cấp, nó có nhiều ưu điểm hơn so với dầu nhớt đơn cấp (Tiết kiệm nhiên liệu, giúp xe vận hành một cách êm ái hơn).
Thay nhớt chỉ dựa vào số km là một sai lầm
Nếu coi xăng là “thức ăn”, thì dầu nhớt bôi trơn giống như “máu” của động cơ. Trong thành phần của dầu bôi trơn có các chất phụ gia đảm bảo các tính năng làm sạch, chống ăn mòn hóa học, chống tạo bọt.
Trong quá trình cháy, nhiên liệu phát sinh ra cặn và bụi carbon bám vào trong động cơ, dầu bôi trơn sẽ phân tán cặn và muội này thành các phân tử nhỏ và lưu giữ ở trong dầu. Sau thời gian sử dụng, hàm lượng cặn vượt qua ngưỡng cho phép và nó có thể bám ngược trở lại vào động cơ.
Thói quen đầu tiên là thay dầu động cơ một cách máy móc theo chu kỳ số km đã vận hành. Thay dầu bôi trơn động cơ sau bao nhiêu km sử dụng, có vẻ như là một câu hỏi đơn giản. Nhiều chủ xe thường đặt câu hỏi “bao nhiêu km thì thay nhớt ô tô?” Tuy nhiên, con số cụ thể ra sao, 3.000km, 5.000km, hay 10.000km… lại phụ thuộc vào nhiều yếu tố.
- Việc thay dầu nhớt phụ thuộc vào loại dầu bôi trơn theo tiêu chuẩn yêu cầu của nhà sản xuất xe. Ví dụ, Mazda CX-5 2.0 AT phiên bản 2016 tiêu chuẩn của nhà sản xuất đưa ra là sử dụng dầu Castrol 5W30 SN, đối với động cơ ở trạng thái tốt thì dầu này có định kỳ thay thế là 5.000 km vận hành. Vì vậy, với động cơ của chiếc xe này, đổ loại dầu có chỉ số 0W40 là không đúng về mặt thông số, chứ chưa cần xét đến việc dầu 0W40 đó của nhãn hiệu nào và sử dụng được bao nhiêu km thì cần thay thế.
- Thứ hai là còn phụ thuộc vào tình trạng thực tế của động cơ. Cũng lấy ví dụ trên đối với chiếc Mazda CX-5, khi mới đưa vào sử dụng, định kỳ thay dầu bôi trơn là 5.000 km. Tuy nhiên do đặc tính vận hành, hoặc sau nhiều năm sử dụng, với hàng chục vạn km vận hành, các chi tiết bên trong động cơ có khe hở lớn hơn, rệu rạo hơn, thì cần thay thế dầu bôi trơn với định kỳ số km vận hành ngắn hơn so với thông số xuất xưởng ban đầu của chiếc xe.
- Tiếp theo, việc thay dầu nhớt phụ thuộc vào điều kiện vận hành. Một chiếc xe thường xuyên vận hành trong điều kiện tắc đường, ngập lụt hoặc hay dừng đỗ đoạn ngắn… thì cần thay thế dầu bôi trơn theo chu kỳ số km vận hành ngắn hơn so với một chiếc xe vận hành trong điều kiện tốt hơn.
Thói quen xấu kế tiếp là nhiều chủ xe có xu hướng là thay thế dầu bôi trơn tại nhà hoặc các tiệm rửa xe, khi đó dễ dẫn các rủi ro là rò rỉ rốn xả, mở nhầm ốc xả dầu, châm sai loại dầu hoặc là châm sai dung tích dầu.
Tiếp đến là sử dụng các chất phụ gia không rõ nguồn gốc. Nhiều chủ phương tiện đổ các chất phụ gia chưa thẩm định, không rõ nguồn gốc pha trộn vào dầu bôi trơn nhằm đáp ứng những cái mong đợi của mình, như làm sạch hoặc phá cặn. Nếu người dùng chưa tìm hiểu kỹ, các chất phụ gia không tương thích với dầu bôi trơn đang sử dụng có thể làm đảo lộn tính cân bằng hóa học trong dầu và giảm hiệu suất của dầu bôi trơn.
Các chủ xe cũng có xu hướng thay dầu ngay khi dầu chuyển sang màu đen. Thói quen này gây ra sự lãng phí không cần thiết nếu như dầu bôi trơn chưa đạt đến chu kỳ ngày tháng sử dụng hoặc số km đã vận hành.
Thói quen khác là chỉ thay thế dầu bôi trơn mà không thay thế lọc dầu bôi trơn. Cần thay lọc dầu bôi trơn sau 2 lần thay nhớt để đảm bảo tốt lưu lượng và chất lượng của dòng dầu bôi trơn lưu thông bên trong động cơ.
Khi nào thì cần phải thay dầu nhớt xe ô tô ?
Xin Lưu ý nếu ô tô mới thì chương trình thay dầu nhớt định kỳ và bảo trì bảo dưỡng cũng khác so với xe cũ : Thường thì khoảng 1.000km đầu tiên khi nhận xe khách hàng phải quay lại đại lý bảo dưỡng lần đầu cũng kèm theo thay nhớt – Mức tiêp theo đó là 5000km – Mức thứ 3 là 10.000 …..
Riêng phần xe cũ :Trong trường hợp xe của bạn dã sử dụng lâu năm và thường xuyên vận hành ở những khu vực nhiều bụi bẩn, sình lầy,..thì thời điểm thay nhớt giữa 2 lần sẽ ngắn hơn rất nhiều. Việc lái xe trong nội thành (Chạy và phanh liên tục) cùng làm cho thời gian thay nhớt đến sớm hơn so với việc lái xe với tốc độ ổn định.
Bạn có thể tham khảo thời gian khi nào cần thay nhớt xe ô tô trong sách hướng dẫn, hay những nhân viên kỹ thuật. Nhưng những thông tin đó chỉ đúng khi xe của bạn luôn hoạt động trong điều kiện bình thường.
Bên cạnh đó chúng ta cần lưu ý, thời gian thay nhớt định kỳ phụ thuộc vào 2 điểm chính: Thời gian và số KM đi được. Có xe chỉ mất 2-3 tháng đã có thể đi được hơn 10.000Km, trong khi đó có những chiếc xe mất cả năm mới đi đủ 10.000Km. Định mức thay nhớt xe ô tô chúng tôi gởi đến để khách hàng tham khảo để vận hành cho đúng theo chu kỳ của xe được tốt hơn
Theo một số thông tin từ các hãng xe, không nhất thiết cứ phải chạy đủ số KM mới thay nhớt xe, chúng ta có thể thay nhớt sớm hơn nếu xe hoạt động ở những điều kiện không tốt. Bên cạnh đó, sau 1 năm nếu xe chưa chạy hết số KM quy định cũng nên thay nhớt xe.
Xe mới mua chạy bao nhiêu km thì thay nhớt?
Đối với những chiếc xe ô tô mới mua, khi chạy được khoảng từ 3000 – 5000km hoặc nếu tính theo thời gian sử dụng thì khoảng 03 tháng bạn có thể cân nhắc thay nhớt lần đầu.
Điều gì sẽ xảy ra khi bạn quên thay nhớt xe ô tô định kỳ
Làm giảm khả năng ma sát
Sau một khoảng thời gian sử dụng, độ nhớt của nhớt sẽ giảm. Khi đó, khả năng làm giảm ma sát trên 2 bề mặt động cơ của nhớt cũng giảm theo. Lúc này động cơ sẽ hoạt động nặng nề và phát ra những tiếng động mạnh trong quá trình vận hành.
Ảnh hưởng đến quá trình vận hành của xe: Các phụ gia trong trong nhớt sau một thời gian dài sử dụng sẽ bị oxi hóa và do đó làm giảm khả năng chống mài mòn của nhớt. Nếu tiếp tục sử dụng loại nhớt này thì động cơ sẽ nhanh chóng bị mài mòn và công suất vận hành sẽ bị hao hụt đáng kể.
Cặn bẩn bám vào động cơ
Các cặn bẩn, mạt sắt được giữ lại lơ lửng trong nhớt tránh tiếp xúc trực tiếp với bề mặt kim loại để làm sạch động cơ. Tuy nhiên đến một lúc nào đó, khi số lượng cặn bẩn này vượt quá giới hạn cho phép thì chính nó sẽ trở thành các hạt mài làm mài mòn nhanh chóng động cơ.
Động cơ của bạn sẽ bị nóng rất nhiều khi vận hành nếu đã lâu không thay nhớt, đó là do khả năng làm mát của các chất phụ gia trong thành phần của nhớt sẽ không còn.
Xả ra khí thải độc hại
Dầu càng cũ càng dễ bị đốt cháy và sinh ra khí thải độc hại. Vì vậy việc thay dầu đúng hạn sẽ giúp giảm thiểu tối đa vấn đề này bởi dầu mới hầu như bốc cháy rất ít và giữ lại được các chất bẩn, giúp xe xả thải ít hơn nhiều.
Các loại dầu nhớt cho xe ô tô phổ biến trên thị trường
Có rất nhiều loại dầu nhớt khác nhau trên thị trường, các loại dầu nhớt cho xe ô tô được chia theo thành phần bên trong cụ thể như sau:
Dầu nhớt gốc khoáng
Loại dầu nhớt gốc khoáng rất ít khi được sử dụng trực tiếp mà thay vào đó sử dụng chúng như một thành phố để pha chế ra một loại dầu nhớt có độ nhớt cao hơn.
Dầu nhớt gốc khoáng được chiết suất từ dầu mỏ đã qua xử lý chưng, cất để loại bỏ bụi bẩn, cặn và sáp trước khi đưa vào sử dụng.
Dầu nhớt tổng hợp
Loại nhớt này mặc dù được sử dụng khá phổ biến nhưng lại có giá thành khá đắt so với các loại dầu nhớt khác. Dầu nhớt tổng hợp sở hữu ưu điểm về độ tinh khiết mang đến khả năng bảo vệ toàn diện cho xế yêu của bạn nâng cao hiệu suất hoạt động của xe.
Dầu nhớt bán tổng hợp
Dầu nhớt bán tổng hợp được sử dụng phổ biến nhất hiện nay, loại dầu nhớt này được pha chế từ dầu nhớt gốc khoáng và dầu nhớt tổng hợp với hàm lượng nhớt cao. Loại này có chất lượng cao hơn dầu nhớt gốc khoáng nhưng thấp hơn dầu nhớt tổng hợp.
Những lưu ý quan trọng trong quá trình thay dầu nhớt
Những chú ý khi thay dầu nhớt cho xe như: mở nắp đầu dầu để không khí thông. Trước khi xả dầu, nên kiểm tra kỹ vị trí ốc xả dầu động cơ và dầu hộp số, tránh xả nhầm. Khi tháo ốc xả nên kiểm tra long đền, nếu bị hỏng thì thay mới. Trong lúc đợi xả hết dầu, có thể kiểm tra các ốc gầm xe và bề mặt lốp ô-tô.
Tùy thuộc vào mỗi loại xe, mỗi loại động cơ và theo quy định của nhà sản xuất, dầu động cơ phân loại theo chỉ số độ nhớt. Sau khi rót dầu vào động cơ, cần kiểm tra mức dầu và làm sạch nắp đầu dầu, xung quanh vị trí đổ dầu. Tránh trường hợp dầu tràn ra ngoài động cơ, đưa đến nguy cơ gây cháy
