Hầu hết các xe sử dụng hộp số tự động ngày nay đều trang bị khả năng sang số thủ công, và lẫy chuyển số trên vô lăng là trang bị ngày càng trở nên phổ biến, không chỉ tạo ra cảm giác thể thao, với lẫy chuyển số lái xe có thể kiểm soát chiếc xe của mình tốt hơn. Tuy nhiên, lẫy chuyển số trên vô lăng liệu có tốt hơn hộp số sàn tiêu chuẩn?
Lẫy chuyển số trên vô lăng là gì?
Lẫy chuyển số (paddle shifters) là hai công tắc điều khiển điện tử được bố trí ngay sau vô lăng, giúp người lái có thể lên và xuống số một cách dễ dàng, nhanh chóng và chính xác mà không mất đi sự an toàn khi điều khiển xe vì không cần rời tay khỏi vô lăng. Đối với kiểu sang số truyền thống, người lái vẫn phải dùng một tay để thao tác với cần số và do đó, khả năng điều khiển vô lăng trong những tình huống khẩn cấp và bất ngờ có thể bị ảnh hưởng.
Cách hoạt động của các lẫy chuyển số cũng khá đơn giản. Như đã đề cập, chúng chỉ là những công tắc điện tử do người lái điều khiển, giúp gửi tín hiệu sang số về hộp điều khiển (ECU) của xe.
Dựa vào đó, ECU sẽ gửi tín hiệu điều khiển hộp số lên hoặc xuống số đúng với yêu cầu từ người lái. Lẫy chuyển số thường chỉ được sử dụng mặc định khi bạn thiết lập các chế độ lái có thiên hướng thể thao trên xe như sport, sport+, manual,…Khi muốn lên số, người lái sẽ nhấp vào lẫy (+) ở bên phải vô lăng và ngược lại, lẫy (-) bên trái vô lăng có tác dụng xuống số theo yêu cầu vận hành.
Lẫy chuyển số liệu có tốt hơn hộp số sàn tiêu chuẩn?
Công nghệ mới này giờ đây được xem như là tính năng đáng mơ ước cho những mẫu xe hiệu suất cao. Lẫy chuyển số có ưu điểm là giảm thời gian sang số và giúp người lái tập trung hơn vào việc lái xe do không cần phải rời tay khỏi vô lăng. Bên cạnh đó, lẫy chuyển số kết hợp những lợi thế tốt nhất của cả hộp số sàn tiêu chuẩn và hộp số tự động.
Lẫy chuyển số thường được bố trí ngay sau vô lăng. Điều này giúp cải thiện độ an toàn và trải nghiệm lái xe bởi vì tài xế có thể tăng và giảm số mà không cần di chuyển tay khỏi vô lăng.
Thao tác của lẫy chuyển số cũng rất dễ dàng, bạn chỉ cần kéo cần sau bên trái vô lăng để sang số và kéo cần bên phải vô lăng để sang số.
Hiện nay, lẫy chuyển số thường kết nối với hộp số tuần tự, bán tự động hoặc ly hợp kép. Thậm chí công nghệ này còn xuất hiện cả trên xe trang bị hộp số CVT. Tất nhiên đây là số vô cấp nên xe chỉ mô phỏng chuyển động sang số.
Cũng như hộp số sàn, những ai đã quen với xe số sàn sẽ biết được lợi ích của việc chọn số chính xác. Điều này cho phép động cơ hoạt động ở dải vòng tua phù hợp và tạo ra mô-men xoắn cần thiết tùy thuộc vào đoạn đường. Tương tự như vậy, lẫy chuyển số giúp cho quá trình vào số trở nên thuận tiện hơn mà không cần vận hành cần số và ly hợp.
Khi lái xe trên đường tốc độ cao, việc chọn số cao hơn có thể giúp xe chạy mượt mà hơn và mức tiêu hao nhiên liệu thấp hơn. Có thể nói lẫy chuyển số giúp người lái làm được tất cả những điều này và tránh những khó khăn, phức tạp như hộp số sàn.
Với một vài mẫu xe, nếu bạn chẳng may quên đang dùng lẫy chuyển số lại không tăng/giảm đều đặn thì cũng không ảnh hưởng. Nếu thấy bạn không tự chuyển số một thời gian ngắn hoặc khi đạp ga, xe sẽ tự chuyển về số D như thông thường, không ảnh hưởng khả năng vận hành.
Những công dụng của lấy chuyển số trên vô lăng
Dù không thể so sánh với các dòng xe thể thao hay siêu xe, thế nhưng lẫy chuyển số trên vô lăng cũng góp phần giúp nâng cao đáng kể trải nghiệm điều khiển và sang số trên những mẫu xe phổ thông. Bên cạnh đó, trang bị này còn giúp khoang lái của xe có cảm giác thể thao và cao cấp hơn.
Bạn chỉ cần nhấp (-) để về số và (+) để lên số với xe số tự động. Xe số sàn cũng sử dụng tương tự khi bạn đổi số từ 1500 đến 2500 vòng/phút. Cụ thể bạn có thể sử dụng lẫy chuyển số trên vô lăng trong từng trường hợp như sau:
Đổ dốc
Dùng lẫy chuyển số khi đổ đèo để tận dụng khả năng phanh của động cơ, tránh tình trạng đĩa phanh nóng quá mức do rà phanh liên tục. Khi xuống dốc, bạn sử dụng lẫy chuyển số trên vô lăng để tận dụng khả năng phanh của động cơ tránh trường hợp đĩa phanh bị nóng quá mức do rà phanh liên tục.
Bạn nhấp vào lẫy (-) để trả số cho đến khi bạn đạt tốc độ phù hợp. Nếu độ dốc giảm và bạn muốn xe chạy nhanh hơn thì nhấp vào lẫy (+) để tăng số. Tùy theo độ dốc mà bạn có thể điều chỉnh độ lẫy chuyển số trên vô lăng theo các số 1, 2 hoặc 3.
Leo dốc
Về số ở cấp số thấp hơn để tăng cường lực kéo khi leo dốc, thao tác tương tự với việc vượt xe. Việc đổ dốc và leo dốc có thể áp dụng quy tắc “lên bằng số nào thì xuống bằng số đó”. Khi leo dốc bạn cần về số thấp hơn để tăng cường lực kéo, cũng tương tự như việc vượt xe.
Lưu ý chỉ nên dùng khi vượt trên xa lộ, và đừng quên việc tuân thủ các quy định của pháp luật về việc vượt xe khác. Tương tự như khi đổ dốc, bạn có thể dùng lẫy chuyển số để vượt khi đang ở số D.
Vượt xe khác
Dùng lẫy (-) để trả số ngay trước khi muốn vượt một xe khác. Về số thấp hơn giúp tăng sức kéo và khả năng tăng tốc tức thời cho xe, và giúp vượt dễ dàng hơn so với việc chỉ dùng chân ga để gia tăng tốc độ.
Chỉ nên dùng khi vượt trên xa lộ, và đừng quên việc tuân thủ các quy định của pháp luật về việc vượt xe khác. Tương tự như khi đổ dốc, bạn có thể dùng lẫy chuyển số để vượt khi đang ở số D.
Vượt những điều kiện địa hình khó, chuyển từ chế độ tự động, số D, sang chế độ bán tự động, số M hoặc S, dùng giữ xe ở số 1 hoặc 2 để di chuyển qua những khu vực địa hình khó.
Giảm tiêu hao nhiên liệu
Một khi đã sử dụng lẫy chuyển số thành thạo thì bạn có thể tăng số nhanh hơn mức bình thường khi xe tự động chuyển số. Nếu thực hiện nhấp vào lẫy (+) ngay sau khi bạn nhấc chân khỏi bàn đạp ga sẽ giúp giảm thiểu tối đa sức cản do động cơ tạo ra, lúc này xe sẽ di chuyển dựa vào quán tính, nhiều mẫu xe hiện đại có chế độ tự ngắt nhiên liệu một khi xe đã ở đúng số và người lái không dùng chân ga.
Đường trơn
Trong một số trường hợp, bạn có thể không cần quá nhiều sức kéo khi vừa khởi hành để giúp kiểm soát tốt hơn, như trên bề mặt trơn trượt.
Trong một số trường hợp, bạn có thể không cần quá nhiều sức kéo khi vừa khởi hành để giúp kiểm soát tốt khả năng di chuyển của xe trên bề mặt trơn trượt, bạn có thể dùng lẫy (+) để vào ngay vào số 2 và nhấc chân ra khỏi bàn đạp phanh. Dùng lẫy (-) để về số và giảm tốc độ giúp bạn kiểm soát xe tốt hơn khi dùng phanh nhất là trong điều kiện đường trơn trượt.
Mất phanh
Dùng lẫy chuyển số cũng có thể giúp bạn trả số và giảm tốc độ xe trong trường hợp xe bị mất phanh. Bạn chỉ cần đẩy cần số về hướng (+) để lên số và (-) để về số. Một lưu ý cực kỳ quan trọng đó là, nhiều người hay đẩy cần số lên để giúp xe chạy nhanh hơn. Tuy nhiên, thực tế là nếu bạn muốn xe chạy nhanh hơn bạn cần, đẩy cần số xuống.
Khi off-road
Với nhược điểm phản ứng chậm của hộp số tự động trong những điều kiện địa hình phức tạp, xe có thể gặp phải những khó khăn nhất định. Tuy nhiên, nếu sử dụng lẫy chuyển số hợp lý thì việc này có thể được giải quyết.
Chưa kể, với lẫy chuyển số lái xe có thể kiểm soát chiếc xe của mình tốt hơn trong điều kiện đường trơn trượt. Đơn giản chỉ cần kết hợp trả số đồng thời khi phanh, nó tương tự như đổ dốc. Tài xế cũng có thể áp dụng cách này trong trường hợp tương tự là mất phanh.
Tuy nhiên, những thao tác này nghe thì dễ nhưng để thực hiện một cách mượt mà thì lại vô cùng khó. Nếu không cẩn thận, lâu dài có thể khiến cho động cơ bị ảnh hưởng khá nặng, làm giảm hiệu suất của bộ phận này. Vì vậy, bạn nên tìm hiểu kỹ và luyện tập các thao tác một cách nhịp nhàng để phát huy tối đa những ưu điểm của trang bị này.