Ý nghĩa hiệu lệnh của người điều khiển giao thông, cần ghi nhớ

Người điều khiển giao thông là ai?

Căn cứ theo quy định tại Điều 3 Luật Giao thông đường bộ 2008, người điều khiển giao thông là cảnh sát giao thông hoặc người được giao nhiệm vụ hướng dẫn giao thông tại nơi thi công, nơi đang bị ùn tắc giao thông, ở các bến phà hay tại cầu đường bộ đi chung với đường sắt. Vì vậy bên cạnh đèn tín hiệu, biển báo giao thông và vạch kẻ đường còn có người điều khiển giao thông mà tất cả người tham gia giao thông bắt buộc phải tuân thủ.

Ngoài ra người điều khiển giao thông có thể báo hiệu bằng các động tác tay, cờ, còi hoặc bằng đèn tín hiệu ánh sáng để chỉ dẫn cho người tham gia giao thông biết và làm theo hiệu lệnh đó. Nhưng chủ yếu các động tác thường được người điều khiển giao thông dùng là động tác tay và còi.

Hiệu lệnh điều khiển giao thông bằng tay

Các động tác tay của người điều khiển giao thông ra hiệu có ý nghĩa như sau:

Tay giơ thẳng đứng

Khi thấy hiệu lệnh này thì tất cả người tham gia giao thông các hướng đều phải cho phương tiện của mình dừng lại.

Động tác hai tay hoặc một tay giơ ngang 

Hiệu lệnh này báo hiệu cho người tham gia giao thông phía trước và phía sau phải dừng lại. Trong khi đó, người tham gia giao thông bên trái và bên phải được phép di chuyển tất cả các hướng.

Cánh tay trái người điều khiển giao thông gập đi gập lại sau gáy: Báo hiệu người tham gia giao thông ở bên trái người điều khiển đi nhanh hơn. 

Cánh tay phải người điều khiển giao thông gập đi gập lại trước ngực: Báo hiệu người tham gia giao thông ở bên phải người điều khiển đi nhanh hơn. 

Bàn tay trái hoặc phải của người điều khiển giao thông ở vị trí ngang thắt lưng và đưa lên, xuống: Báo hiệu người tham gia giao thông ở bên trái hoặc bên phải người điều khiển đi chậm lại.

Bàn tay trái hoặc phải của người điều khiển giơ thẳng đứng vuông góc với mặt đất: Báo hiệu người tham gia giao thông ở bên trái hoặc bên phải người điều khiển dừng lại.

Tay phải giơ về phía trước

Hiệu lệnh này báo hiện cho người tham gia giao thông phía sau và bên phải của người điều khiển giao thông phải dừng lại. Khi đó, người tham gia giao thông ở phía trước người điều khiển giao thông được phép rẽ phải và người tham gia giao thông bên trái của người điều khiển giao thông được phép đi tất cả các hướng. Còn người đi bộ được phép qua đường phía sau lưng người điều khiển giao thông.

Đồng thời khi thấy tay trái giơ thẳng về phía trước lặp đi lặp lại nhiều lần, song song với tay phải báo hiệu người tham gia giao thông ở phía bên trái người điều khiển được rẽ trái qua trước mặt người điều khiển.

Hiệu lệnh điều khiển giao thông bằng còi

Ngoài các hiệu lệnh điều khiển giao thông bằng tay ra thì người điều khiển giao thông còn có các hiệu lệnh bằng còi nữa. Các hiệu lệnh điều khiển giao thông bằng còi được hiểu như sau:

• 1 tiếng còi dài mạnh = Dừng lại
• 1 tiếng còi ngắn nhanh = Đi
• 1 tiếng còi dài 1 tiếng còi ngắn = Rẽ trái qua mặt
• 2 tiếng còi ngắn mạnh = Đi chậm lại 
• 3 tiếng còi ngắn nhanh = Đi nhanh lên
• Thổi liên tiếp tiếng một nhiều lần mạnh = Phương tiện dừng lại để kiểm soát/ Phương tiện vi phạm

Ngoài việc sử dụng hiệu lệnh bằng tay và còi, người điều khiển giao thông còn có thể sử dụng ánh sáng với yêu cầu là cầm đèn tín hiệu ánh sáng có mặt đỏ giơ cao hướng về phía phương tiện đang chạy tới. Hoặc đối với trường hợp người điều khiển giao thông chỉ gậy, gậy chỉ vào hướng nào thì xe ở hướng đó phải dừng lại.

Câu hỏi thường được đặt ra là trong trường hợp có tín hiệu hoặc hiệu lệnh phải dừng lại mà phương tiện đã đi qua vạch dừng tại các nơi giao nhau thì người tham gia giao thông được phép đi tiếp bởi dừng lại sẽ gây mất an toàn giao thông. Đối với người đi bộ còn đang đi ở lòng thường thì nhanh chóng đi hết hoặc dừng lại ở đảo an toàn. Nếu không có đảo an toàn thì người đi bộ có thể dừng lại ở vạch phân chia hai dòng phương tiện giao thông đi ngược chiều.

Không tuân thủ hiệu lệnh của người điều khiển giao thông có bị phạt tiền không?

Khi tham gia giao thông nếu đồng thời xuất hiện cả đèn/biển báo hiệu giao thông, vạch kẻ đường và hiệu lệnh của người điều khiển giao thông thì thứ tự ưu tiên đầu tiên chính là hiệu lệnh của người điều khiển giao thông.

Tại Điểm b Khoản 4 Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-C, trường hợp không chấp hành hiệu lệnh của người điều khiển giao thông, lái xe ô tô và các loại xe tương tự ô tô sẽ bị phạt tiền từ 3 – 5 triệu đồng.

Đồng thời, hình phạt bổ sung là tước Giấy phép lái xe (GPLX) từ 01 – 03 tháng. Nếu gây tai nạn giao thông thì lái xe sẽ bị tước GPLX từ 02 – 04 tháng. Mức phạt này nặng hơn rất nhiều so với trước đó. 

Do đó, khi tham gia giao thông, chúng ta cần hiểu rõ các hiệu lệnh của người điều khiển giao thông vừa đảm bảo việc đi lại thuận tiện, vừa đảm bảo an toàn cho bản thân và những người tham gia giao thông khác, đồng thời tránh việc mất tiền vì những lỗi “ngớ ngẩn”.